فایل ورد قابل ویرایش

توضیحی مختصر از متن فایل  :

محاسبه ي شبكه هاي جمع آوري فاضلاب

پس از تعيين مقدار فاضلاب در حالت هاي گوناگون بهره برداري از شبكه و انتخاب نوع لوله ها، بايد براي شروع محاسبه ي شبكه جمع آوري فاضلاب گام هاي زير برداشته شود:

گام اول- تهيه ي نقشه ي توپوگرافي از شهر مورد نظر- براي انجام بررسي ها و محاسبات شبكه ي جمع آوري فاضلاب حداقل دونوع نقشه توپوگرافي لازم است:

الف) نقشه ي توپوگرافي به مقياس  تا  از شهر و حومه آن براي آگاهي بر وضعيت كلي عوارض طبيعي اطراف شهر و امكان ورود سيلاب هاي ناشي از بارندگي ها به درون شهر، در مواردي كه شهر در مسيل سيلاب كوه هاي اطراف قرار دارد مطالعه روي نقشه اي به مقياس  كه داراي خطوط همتراز باشد نيز لازم است. اين گونه نقشه ها را در ايران مي توان از سازمان جغرافيايي ارتش دريافت نمود.

ب) نقشه ي توپوگرافي به مقياس  تا  براي انجام محاسبات دقيق شبكه. در اين نقشه ها بايد ترازيابي دقيق تمام خيابان ها، كوچه ها و گذرهاي شهر منعكس باشد. سازمان نقشه برداري كل كشور با كمك عكس هاي هوايي، چنين نقشه هائي را از تمام شهرهاي ايران تهيه كرده است. ترازها و بلندي هاي داده شده در اين نقشه ها براي طرح هاي مقدماتي (مرحله اول) كافي هستند. ولي براي طرح هاي اجرائي (مرحله دوم) غالباً داراي دقت كافي نبوده و بايد ترازيابي زميني و با دقت بيشتري انجام گرفته، روي نقشه هاي نامبرده منعكس گردد.

گام دوم- انتخاب مسير لوله ها- با استفاده از نقشه هاي نامبرده و با توجه به شيب طبيعي زمين بايد جهت حركت فاضلاب در تمام خيابان ها، كوچه ها و گذرها روي نقشه هاي دقيق با مقياس  تا  منعكس گردد. سپس با توجه به نوع شبكه ي جمع آوري فاضلاب لوله هاي اصلي و فرعي مشخص مي گردند.

گام سوم- نامگذاري مسيرها- تمام مسيرها و تقاطع ها بايد با كمك حروف و اعداد و نظمي مناسب نامگذاري شوند. هرچه اين كار با نظمي بهتر انجام شود، محاسبه و كنترل آن آسانتر و احتمال اشتباه كمتر مي گردد. اين نامگذاري بايد به گونه اي انجام گيرد كه بتوان علاوه بر مشخص كردن مسيرها هريك از دهانه هاي بازديد را نيز با شماره اي نامگذاري نمود.

گام چهارم- تعيين حوزه ي آبريز لوله ها- براي اين كار بايد نخست محدوده ي خدمات شهري با توجه به نقشه هاي جامع و يا هادي شهر تعيين شود و سپس تراكم جمعيت در نقاط مختلف شهر معين و بالاخره حوزه ي آبريز هر قطعه لوله انتخاب و سطح آن برحسب هكتار محاسبه گردد.

گام پنجم- تهيه ي پروفيل هاي طولي- با استفاده از نقشه هاي توپوگرافي دقيق به مقياس   تا  و يا با استفاده از نتايج نقشه برداري و ترازيابي دقيق در محل و به ترتيب نامگذاري هاي انجام شده براي مسيرهاي گوناگون پروفيل هاي طولي تمام خيابان ها، كوچه ها و گذرها با مقياس هاي زير كشيده مي شوند:

- مقياس در طول   تا

- مقياس در ارتفاع   

گام ششم- تهيه ي جدولي مانند جدول هاي ********* و نوشتن نتايج محاسبه ي لوله ها در آن.

براي برداشتن گام هاي نامبرده و انجام محاسبه ي شبكه لازم است كه مهندس طراح به موارد زير توجه نموده و خط مشي طرح را انتخاب نمايد.

انتخاب روش جمع آوري در شهرهاي ايران- با توجه به ويژگي هاي نامبرده براي دو روش ملاحظه مي شود كه روش مجزا معمولاً داراي هزينه ي ساختماني بيشتري است و وقتي بايد به طرح آن مبادرت ورزيد كه طرح شبكه ي درهم از نظر فني ايمني نداشته باشد. در حالت هاي زير طرح شبكه ي درهم براي شهرهاي ايران نامناسب و شبكه ي مجزا پيشنهاد مي شود:

الف) در شهرهاي ساحلي كه بتوان آب باران را در قسمت هاي گوناگون شهر مستقيماً وارد رودخانه يا دريا نمود. يعني هزينه هاي ساختمان شبكه جمع آوري فاضلاب آب باران نسبتاً كم باشد.

ب) در شهرهائي كه يك يا چند رودخانه خشك و يا مسيل از آن مي گذرد و مي توان از آنها به عنوان كانال هاي اصلي جمع آوري آب باران استفاده نمود. در اين صورت بهتر است حتي الامكان روي اين مسيل ها را پوشانيد و در صورت نياز به صرفه جوئي در هزينه ي طرح براي كانال هاي فرعي جمع آوري آب باران از جوي هاي روباز سنتي استفاده نمود.

ج) در شهرهاي جنوبي ايران (كرانه هاي خليج فارس و درياي عمان) به علت زياد بودن شدت هاي لحظه اي بارندگي و جريان بادهاي سطحي كه گاهي همراه با حركت ماسه بادي هستند و نيز زيادي نسبي روزهاي خشك و بي بارندگي انتخاب شبكه ي مجزا پيشنهاد مي شود. در برخي از شهرهاي اطراف كويرها، با وجود كمتر بودن شدت هاي لحظه اي بارندگي و به علت زيادي روزهاي بدون بارندگي و وجود بادهاي همراه با ماسه بادي انتخاب روش درهم صحيح به نظر نمي رسد.

د) در شهرهايي كه شيب خيلي زيادي دارند و مي توان براي آب باران از شبكه ي روباز يا روبسته استفاده كرده و به سادگي آب باران را به بيرون شهر هدايت نمود انتخاب روش مجزا بايد مورد توجه باشد.

در مقابل تنها براي شهرهاي شمالي ايران به ويژه در استان هاي مازندران و گيلان كه روزهاي بارندگي زيادي در سال دارند ممكن است روش درهم مورد توجه قرار گيرد. در اين مورد نيز بايد مطالعات كافي به عمل آيد تا از نظر ايمني مشكلاتي به وجود نيايد.

قوانين هيدروليكي

جريان در فاضلاب ها معمولاً به صورت آزاد و تحت تأثير نيروي ثقل انجام مي گيرد. لذا در اين قسمت تنها به آن دسته از قوانين و اصول هيدروليكي اشاره مي شود كه در محاسبه ي چنين لوله هائي دخالت دارند. تنها در حالت بارندگي هاي شديد كه لوله ها در مدت زماني كوتاه قدرت كشش تمام آب باران را نداشته باشند سطح آب در دهانه هاي بازديد بالا آمده ولي به علت ارتباط آنها در كف خيابان با هواي آزاد فشار وارد شده حداكثر از چند متر بيشتر نمي گردد كه آن هم قابل چشم پوشي است. بنابراين از گفتگو در مورد قوانين مربوط به لوله هاي فاضلاب زير فشار كه نظير لوله هاي آب رساني است خودداري شده و كافي است براي آگاهي بيشتر در اين زمينه به كتاب آبرساني شهري اين نويسنده مراجعه شود.

فرضياتي كه در محاسبه به كار مي روند.

همان گونه كه اشاره شد جريان در لوله هاي فاضلاب غالباً به صورت آزاد و تحت تأثير نيروي ثقل انجام مي گيرد. براي به دست آورند فرمول هايي كه بتوان به راحتي با آنها محاسبه ي شبكه را انجام داد فرض هائي انجام مي گيرد كه كاربرد آنها تقريب هايي به همراه دارد. اين فرض ها عبارتند از:

الف) جريان فاضلاب دائمي (ماندگار) است يعن

ج) جريان فاضلاب باد بي ثابتي است يعني:

ملاحظه مي شود اين سه شرط تنها در صورتي كاملاً برقرارند كه در يك قطعه لوله مقدار سرعت در زمان هاي مختلف يكسان مسطح مقطع جريان در طول لوله ثابت و انشعابي به لوله وارد نگردد. در جريان هاي آزاد و بدون فشار اين سه شرط سبب مي شوند كه شيب كف كانال برابر شيب خط انرژي و برابر شيب سطح آزاد فاضلاب گردد. با استفاده از همين شرط ها است كه در محاسبه ي لوله هاي فاضلاب به جاي شيب خط انرژي يا خط شيب فشار (آنچه در لوله هاي آبرساني و زيرفشار، مورد توجه قرار مي گيرد) از شيب كف كانال گفتگو به عمل مي آيد.

د) پخش سرعت در سطح مقطع جريان ثابت و سرعت را برابر سرعت متوسط فرض مي كنند.

هـ ) فاضلاب ماده اي غيرقابل تراكم در نظر گرفته شده يعني وجود گازها در آن ناديده گرفته مي شود.